Werkt Bekkenbodemfysiotherapie Écht om Vaginisme Op te Lossen?

Wanneer hij je even niet aankijkt, draai je je hoofd naar de zijkant. Je knijpt je ogen samen en klemt je kaken stevig op elkaar, alsof je door de pijn heen kunt bijten. Adem diep in, en weer uit, klinkt het als een mantra in je hoofd. Het moet wel lukken dit keer, het zal toch ooit moeten lukken? Je voelt hoe hij probeert binnen te dringen, en de tranen springen je in de ogen. ‘’Nee, stop!’’ roep je uit.

Seks is voor jou een regelrechte hel. Je lichaam staat het je simpelweg niet toe. Maar je bent niet alleen hierin; jij valt binnen de 4,7% van de Nederlandse vrouwen die lijdt aan de aandoening vaginisme. Bekkenbodemfysiotherapie zou een oplossing kunnen zijn hiervoor. Maar in hoeverre is dit waar?

Wat is vaginisme?

Vaginisme valt onder de term dyspareunie.

Deze groep omhelst een aantal aandoeningen die een ding gemeen hebben: pijn tijdens seks.

bekken1Het is een algemene term om alle vormen van seksuele pijn te omschrijven. Seksuele pijn kan plaatsvinden bij penetratie, tijdens de geslachtsgemeenschap en/of na de geslachtsgemeenschap. Het kan overal ontstaan – de clitoris, de schaamlippen of vagina, etc.

Vaginisme wordt gekarakteriseerd door een beklemmend gevoel van de vagina door de pubococcygeus (PC) spier. Zodra er dus getracht wordt iets bij de vagina binnen te dringen, zoals een tampon of een penis, knijpen de spieren van de vagina samen of verkrampen ze. Dit kan ofwel enigszins oncomfortabel aanvoelen, of erg veel pijn doen. Hierdoor wordt seks onmogelijk.

Vaginisme is een veelvoorkomende oorzaak van aanhoudende seksuele pijn, en is eveneens de voornaamste vrouwelijke reden voor seksloze huwelijken. Seksuele pijn kan vrouwen van allerlei leeftijden treffen; zelfs vrouwen die al jarenlang oncomfortabele seks hebben gehad.

Hoewel tijdelijk pijn of ongemak ervaren tijdens geslachtsgemeenschap niets ongewoons is, zou voortdurende pijn gediagnosticeerd en behandeld moeten worden.

Symptomen van vaginisme

Vaginisme kenmerkt zich aan de hand van de volgende symptomen:

  • Een brandend of prikkelend gevoel, gepaard met beklemming, tijdens seks;
  • Moeizame of onmogelijke penetratie, pijn bij het binnendringen, of ongemak bij het naar binnen brengen van de penis;
  • Ongeconsumeerd (seksloos) huwelijk;
  • Aanhoudend(e) seksue(e)l(e) ongemak of pijn die volgt na een bevalling, een schimmel- of urineweginfectie, soa’s, blaaspijnsyndroom (BPS), hysterectomie (verwijderen van de baarmoeder), kanker, operaties, verkrachting, menopauze, of andere problemen;
  • Aanhoudende seksuele pijn waarvan de herkomst onbekend is, en die geen duidelijke oorzaak lijkt te hebben;
  • Moeite met het inbrengen van tampons of bij het ondergaan van een gynaecologisch onderzoek;
  • Spasmes in andere spiergroepen in het lichaam (in de benen, onderrug, etc.) en/of ademschokken tijdens pogingen om geslachtsgemeenschap te hebben;
  • Vermijden van seks door pijn en/of eerdere mislukte pogingen om seks te hebben

Maar er kunnen ook enkele variaties zijn binnen de ervaring van vaginisme. Niet alle vrouwen (jong of oud) ervaren vaginisme op dezelfde manier, of tot op dezelfde hoogte:

  • Sommige vrouwen kunnen helemaal niets in hun vagina aanbrengen.
  • Sommige vrouwen zijn wel in staat een tampon in te brengen en een gynaecologisch onderzoek te doorlopen, maar zijn niet in staat een penis in te brengen.
  • Andere kunnen wel deels een penis inbrengen, maar bij hen doet dit erg veel pijn.
  • Sommige kunnen een penis helemaal inbrengen, maar de beklemming en het ongemak verstoren het normale verloop van opwinding tot orgasme, en zorgen juist voor pijn.
  • Sommige vrouwen kunnen jaren van oncomfortabele geslachtsgemeenschap verdragen, maar wel met geleidelijk toenemende pijn en ongemak die uiteindelijk de seksuele ervaring onderbreekt.
  • Vrouwen zouden ook jaren van periodieke moeite met binnenlaten of beweging kunnen ervaren, en zouden continu waakzaam moeten zijn om hun pelvis (de bekken) onder controle te krijgen en te ontspannen wanneer deze plotseling ongemak veroorzaakt.

Door deze variatie binnen de symptomen en ernst van vaginisme zijn deze opgedeeld in twee verschillende groepen: primair vaginisme en secundair vaginisme.

Primair vaginisme

Een vrouw valt binnen deze categorie als zij nog nooit in staat is geweest pijnloze geslachtsgemeenschap te hebben, als gevolg van moeite met penetratie. Het wordt vaak ontdekt wanneer de vrouw voor het eerst (‘primair’) seks probeert te hebben.

Voor haar partner lijkt het net alsof hij een ‘’muur’’ raakt, waar de opening van de vagina hoort te zitten.

Het binnendringen is oftewel onmogelijk of erg moeilijk. Sommige vrouwen met primair vaginisme ervaren ook problemen met het inbrengen van een tampon of gynaecologisch onderzoek. De pc-spier spant zich aan, waardoor de opening van de vagina zo beklemd wordt, dat het erg oncomfortabel of zo goed als onmogelijk wordt om binnen te dringen.

Secundair vaginisme

bekken2Een vrouw valt binnen deze categorie wanneer zij aanhoudende seksuele pijn of beklemming bij penetratie ervaart, terwijl zij hier geen eerder geen problemen mee had. Nadat zij de eerste pijn ervoer, ontwikkelde haar lichaam een geconditioneerde respons, die leidde tot een aanhoudende vaginale samenspanning tijdens pogingen tot geslachtsgemeenschap.

Het volgt meestal op tijdelijke pijn aan de pelvis – door schimmelinfecties, pijn door een bevalling etc. – of andere gerelateerde problemen. Het kan getriggerd worden door medische condities, traumatische gebeurtenissen, relatieproblemen, operaties, levensveranderingen (bijv. menopauze), of zonder aantoonbare reden.

De ernst van secundair vaginisme kan er zelfs toe leiden dat seks of zelfs penetratie zonder extreme moeite niet langer mogelijk is. Sommige vrouwen ervaren ook moeite tijdens gynaecologisch onderzoek of het inbrengen van een tampon. Vaginisme kan ook het vermogen van een vrouw om een orgasme te ervaren tijdens seks in de weg staan, doordat korte pijnschokken de opbouw van de opwinding abrupt beëindigen.

Oorzaken van vaginisme

Vaginisme is uniek in de zin dat het het resultaat kan zijn van een combinatie van fysieke en non-fysieke oorzaken, of dat er helemaal geen oorzaak lijkt te zijn. Maar over het algemeen lijkt de combinatie van fysieke of non-fysieke triggers vaginisme te veroorzaken.

Om aan te tonen hoe deze combinatie vaginisme veroorzaakt, is ‘The Cycle of Pain’ (pijncyclus) ontworpen (zie afbeelding). Deze laat het proces zien dat plaatsvindt in het lichaam tijdens een seksuele ervaring van een vaginisme patiënte.

bekken3

  1. Anticipatie: het lichaam bereidt zich voor op de pijn. Hierbij kan angst een rol spelen.
  2. Onvrijwillige reactie: het lichaam reageert op de anticipatie van pijn door de vaginale spieren samen te klemmen, in een poging het lichaam te beschermen tegen schade.
  3. Pijnlijke seks: door deze beklemming van de vagina wordt seks oncomfortabel of pijnlijk; dit is afhankelijk van de mate waarin de vaginale spieren samengeknepen zijn.
  4. Pijn neemt toe: bij elke poging om seks te hebben, neemt de reflexrespons (samenknijpen van de vaginale spieren om het lichaam te beschermen) toe, waardoor deze nog sterker wordt.
  5. Versterken: het lichaam ervaart in toenemende mate pijn. Als reactie hierop gaat het zich nog meer en aanhoudend versterken tegen deze pijn.
  6. Vermijding: door de continue en versterkte respons van het lichaam om zich tegen de pijn te versterken, begint de patiënte intimiteit in het geheel te vermijden. Hierdoor kan een afname plaatsvinden in de seksuele verlangens.

De anticipatie van pijn kan voortkomen uit ofwel non-fysieke of fysieke oorzaken.

Non-fysieke oorzaken

  • Angsten (om zwanger te worden, voor de pijn tijdens geslachtsgemeenschap, etc.)
  • Stress/zorgen (over prestatiedruk tijdens seks, door eerdere onplezierige seksuele ervaringen, schuldgevoel, emotionele trauma’s, etc.)
  • Problemen met partner (door mishandeling, gebrek aan vertrouwen, etc.)
  • Traumatische ervaringen (vroeger emotioneel/seksueel misbruik, etc.)
  • Ervaringen uit de kindertijd (religieuze lessen, ‘’seks is SLECHT’’, etc.)

Fysieke oorzaken

  • Medische condities (cysten, SOA’s, etc.)
  • Bevalling (keizersnee, miskraam, etc.)
  • Veranderingen gerelateerd aan leeftijd (menopauze, vaginale droogheid, etc.)
  • Tijdelijk ongemak (door onvoldoende voorspel, etc.)
  • Pelvistrauma (door pelvisoperatie, moeilijke pelvisonderzoeken, etc.)
  • Mishandeling (verkrachting, aanranding, etc.)
  • Medicatie (bijwerkingen)

Behandeling middels bekkenbodemfysiotherapie

Om vaginisme te behandelen, zijn een aantal therapieën ontwikkeld. Een daarvan is bekkenbodemfysiotherapie. Omdat het ongemak en de pijn verbonden aan vaginisme onder andere veroorzaakt worden doordat de PC spier (onderdeel van bekkenbodemspieren) zich te veel aanspant, zou het trainen hiervan tot een oplossing kunnen vormen.

Wat is bekkenbodemfysiotherapie?

bekken4Maar houdt deze bekkenbodemfysiotherapie eigenlijk precies in?

Bij deze vorm van therapie leer je de bekkenbodemspieren bewust te gebruiken.

Omdat je ze niet zelf kunt zien, kan het moeilijk zijn om ze goed te gebruiken en te oefenen. Daarom zal een fysiotherapeut jou hierbij helpen. Door zijn/haar advies en begeleiding zal deze spieren op een nieuwe manier – en onbewust! – leren gebruiken.

Een bekkenbodemfysiotherapeut kan je onder andere vinden via de website www.defysiotherapeut.com. Of vraag je gynaecoloog of hij/zij jou adressen van lokale bekkenfysiotherapeuten kan leveren.

De therapie wordt vergoedt als je aanvullend verzekerd bent voor fysiotherapie. Raadpleeg je polis of je zorgverzekeraar voor meer informatie hierover.

Stappen van een basiscursus bekkenbodemfysiotherapie

Tijdens een basiscursus  van ongeveer 90 minuten zal je bekkenbodemfysiotherapeut jouw problemen beoordelen en jou op basis hiervan behandelen. De stappen hierbij zijn:

  1. Het identificeren van de spieren en de structuren die de bekkenbodemorganen ondersteunen;
  2. Het diagnosticeren van de problemen;
  3. Een preventie- en behandelplan opstellen (a.d.h.v. benodigde gedragsverandering, spierrehabilitatie, therapie over het behoud van de resultaten van de behandeling);
  4. Een onderzoek en behandeling uitvoeren door gebruik van biofeedback (waar myofeedback onder valt);
  5. Het gebruik van elektrostimulatie voor de bekkenbodemspieren.

Ik wijd nu verder uit over wat de stappen precies inhouden.

Hoe gaat een bekkenbodemfysiotherapeut te werk?

Nadat hij/zij jouw klachten heeft aangehoord, doet je therapeut dus een lichamelijk onderzoek (stap 1). Hierbij let hij/zij op je houding, ademhaling, spierkracht, en de beweeglijkheid en stabiliteit van je rug en je bekken. Daarna instrueert hij/zij je om zo ontspannen mogelijk op de onderzoeksbank te gaan liggen met je voeten plat op de bank en je knieën licht gebogen.

bekken5

Vanuit deze positie onderzoekt de therapeut het gebied rond je bekken, eerst vanaf de buitenkant, en daarna – met jouw instemming – doet hij/zij een vaginaal of anaal onderzoek. Zo kan je therapeut de werking van jouw bekkenbodemspieren beoordelen.

Hierbij zal jij gevraagd worden je spieren aan te spannen en te ontspannen, een paar keer te hoesten en om te persen (stap 2). Hierna stelt hij/zij samen met jou een behandelplan op (stap 3).

Bij deze behandeling kan je therapeut gebruik maken van een aantal speciale technieken, waaronder:

bekken6

  • Myofeedback. ‘Myo’ verwijst naar spieren; je krijgt dus feedback (informatie) over je bekkenbodemspieren, over de manier waarop jij deze aanspant en ontspant. Dit zie je op een beeldscherm, of hoor je aan geluidssignalen. Je therapeut meet jouw spierspanning met een klein instrument (‘’probe’’), dat in de vagina of anus geplaatst wordt tijdens de behandeling (stap 4).
  • Elektrostimulatie. Bij deze techniek krijgen de spieren kleine stroomstootjes. Deze helpen bij het aanspannen van de spier, waardoor deze sterker wordt. Dit is essentieel voor het oplossen van de problemen van vaginisme. Elektrostimulatie is over het algemeen vrij van pijn en gevaar. Er zijn echter enkel voorzorgsmaatregelen nodig bij bepaalde groepen patiënten. Je therapeut zal jou hierop wijzen (stap 5).

Algemene adviezen tijdens de behandeling

  • Probeer niet te veel te hoesten. Roken is daarom ook uit den boze.
  • Probeer overgewicht te voorkomen, of probeer af te vallen als je te zwaar bent.
  • Haast je niet op het toilet. Dit gehaast met plassen en ontlasten zorgt namelijk juist voor bekkenbodemproblemen.
  • Houd je adem niet in; adem door als je bukt, buigt en tilt.
  • Zorg voor een goede houding, en ontspannen beweging. Dit is belangrijk voor je rug en je bekken. Je therapeut zal je hier adviezen over geven.

Helpt bekkenbodemfysiotherapie bij het oplossen van vaginisme?

Bekkenbodemfysiotherapie kan – in ieder geval deels – een oplossing zijn van vaginisme. Je leert immers hoe je de spieren die de beklemming van jouw vagina veroorzaken, beter kunt beheersen. Zo zou je dus in principe tijdens de seks deze oefeningen kunnen toepassen, zodra je merkt dat je spieren zich in anticipatie op de geslachtsgemeenschap gaan aanspannen.

Maar wat de therapie niet direct behandeld, is het emotionele en mentale aspect dat vaginisme kan veroorzaken.

Jouw angsten en zorgen over seks worden niet door bekkenbodemfysiotherapie.

En zolang deze niet voldoende behandeld worden, kunnen zij problemen tijdens de seks blijven veroorzaken. In dat opzicht is bekkenbodemfysiotherapie dus niet genoeg.

Als je bekkenbodemfysiotherapie echter zou combineren met een therapie om jouw angsten te behandelen, zou het wel een betere oplossing vormen van vaginisme. Naast gewone therapie (met een psycholoog), is pelotte therapie een optie. Hierbij wordt je blootgesteld aan je angsten, en leer je zo je angsten stapje voor stapje te overwinnen.

bekken7

Voor vrouwen: leer de methode om een ware seksgodin te worden in bed & laat hem sidderen van genot

Edwin Edinga is een ware expert op het gebied van Seks en relaties. In zijn ebook “Ideaal Seksleven” leert hij je om mannen letterlijk seksueel verslaafd aan je te maken.

Een man zou nooit meer zonder je willen, of willen vreemdgaan. Ontdek op de volgende pagina de bewezen methodes die de meeste vrouwen nooit zullen weten om je man in extase te laten genieten van jou en je lichaam.

“Ideaal Seksleven” + Bonussen Volledig Risicovrij Uitproberen

1 Reactie op "Werkt Bekkenbodemfysiotherapie Écht om Vaginisme Op te Lossen?"

  1. Pfffff

    says:

    "Een man zou nooit meer zonder je willen, of willen vreemdgaan."

    Deze zin is misleidend.

    Het is een dikke, vette mythe dat mannen vreemdgaan omdat hun vrouw tekortschiet in de slaapkamer. De schuld voor het vreemdgaan van de man wordt hiermee in de schoenen van de vrouw geschoven. Dat is niet accuraat en niet netjes.

    Als iemand vreemdgaat heeft dat niks te maken met of hij/zij thuis wel of niet aan zijn trekken komt. Er zijn talloze redenen om vreemd te gaan. Iemand die vreemdgaat in de ene relatie, doet dat vaak ook weer in een volgende. Dan kun je wel steeds de schuld geven aan diens partner, maar waarschijnlijk kan een persoon die herhaaldelijk vreemdgaat beter eens goed in de spiegel kijken.

    Soms lijkt vreemdgaan de makkelijke weg, als je denkt dat je geen verantwoordelijkheid hoeft te dragen voor je acties. Ondertussen weet je best dat het verkeerd is. Vrij weinig mensen zouden immers openlijk vreemdgaan. We voelen allemaal prima aan dat zoiets getuigt van erg weinig respect.

    De schuld van vreemdgaan ligt altijd bij degene die het doet. Het was je eigen keuze, je partner heeft je niet met een mes op de keel gedwongen.

    Om je dan te verweren met "Ja, maar jij bent niet goed genoeg in bed" is niets meer dan een slechte smoes.

    Geen enkele relatie is zonder uitdagingen. Vaginisme kan er één zijn, maar elke relatie heeft zo wel z'n hete hangijzers. Je zult er samen uit moeten komen. Soms zijn daar vele gesprekken voor nodig, of zelfs therapie. Dat is niet altijd sexy, maar je bespaart elkaar wel heel veel ellende op de lange termijn.

    Er is niks mis mee om goed te willen zijn in bed. Sterker nog, het kan een fijne relatie nog beter maken. Ga ervoor! Verwen je partner. Maak hem/haar gek van verlangen en plezier. Maar doe het omdat je partner het waard is, en niet omdat je bang bent dat hij/zij je anders verlaat. Dat is een ongezonde motivatie. Als je daar serieus bang voor bent, dan is dat een signaal dat jullie beter eerst/ook kunnen werken aan het vertrouwen in de relatie.

    Hoe dan ook: einde rant, einde peptalk. Heel veel succes en heel veel plezier!

Geef een reactie:

Verplichte velden zijn gemarkeerd met *